Vodoopskrbnim sustavom otoka Cresa i Lošinja upravlja Društvo Vodoopskrba i odvodnja Cres Mali Lošinj d.o.o., u vlasništvu gradova Cresa i Malog Lošinja.
Postojećim vodoopskrbnim sustavom pitkom vodom se opskrbljuje većina stanovništva otoka Cresa i Lošinja. Naseljima (i malim otocima) koja nisu spojena na sustav vodoopskrbe voda se doprema autocisternom i vodonoscem.
Područje otoka Cresa i Lošinja snadbjeva se vodom iz izvorišta Vransko jezero. Vransko jezero, koje se ističe izuzetnom čistoćom vode, je prirodni fenomen otoka Cresa. Riječ je o slatkovodnom jezeru,kritodepresiji čija je apsolutna dubina 74.5 metara, a srednji vodostaj oko 13 metara iznad razine mora te najdublji dio jezerskog dna leži oko 61.5 metara ispod razine mora.
Ono što Vransko jezero čini fenomenom su njegove dimenzije u odnosu na veličinu otoka (površina jezera 5.75 km2,volumena 220 milijuna m3) te dilema otkuda slatka voda. Naime, jezero nema vidljivih dotoka ni ponora te još od sredine 19.stoljeća zaokuplja pažnju istraživača.
Postanak Vranskog jezera tumači se nižom razina mora u geološkoj prošlosti te su se površinske vode iz depresije kroz otvor i sustav pukotina na dnu jezera i ispod njegovog dna, drenirale do tadašnje morske razine. Podizanjem morske razine kroz sustav pukotina u podzemlje ispod depresije ulazila je morska voda, na koj je međutim, zbog razlike u specifičnoj težini ”plivala” slatka padalinska voda i tako postupno potiskivala slanu vodu na sve veće dubine, te je na taj način nastalo slatkovodno jezero.
Osnovna dilema oko porijekla vode u jezeru bila je da li voda u jezero dotječe s otočnog sliva ili se jezero, zbog svojih dimenzija, mora podzemnim putem napajati vodom s kopna. Hidrološka istraživanja pokazala su da se jezero ”hrani” vodom iz vlastitog sliva, a hidrogeološki odnosi onemogućavaju brzo i nesporedno otjecanje padalina u more.
Više o jezeru Vrana
http://www.tzg-cres.hr/Sto_raditi/Atrakcije/Vransko_jezero
Nevenka Ožanić, Hidrologija jezera Vrana na otoku Cresu